W otwartym społeczeństwie nie ma odwrotu od pełnej przejrzystości. Transparentność pozwala także zbudować zaufanie w relacjach między pacjentem a lekarzem oraz obiektywnie ocenić wartość współpracy między branżą farmaceutyczną i środowiskiem medycznym. Taki wniosek płynie po konferencji, którą w siedzibie Fundacji im. Stefana Batorego wspólnie zorganizowały Związek Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA oraz Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie.
Punkt wyjścia do debaty stanowiło zaprezentowanie szerszego, europejskiego spojrzenia na kwestie przejrzystości we współpracy biznesu z zawodami zaufania publicznego. W swojej prezentacji Grzegorz Makowski, z Fundacji im. Stefana Batorego wskazywał na zmiany w świadomości społecznej jako główny motyw wprowadzania przejrzystości w życiu publicznym. Przykładem implementacji tego typu rozwiązań jest Kodeks Przejrzystości, który został podpisany przez 32 farmaceutyczne firmy innowacyjne. Zdaniem Pawła Sztwiertni ta inicjatywa jest najdalej idącą samoregulacją branży farmaceutycznej oraz ważnym elementem budowy społeczeństwa otwartego ? ?Kodeks jest istotnym krokiem na drodze branży farmaceutycznej do pełnej transparentności. Jest to kierunek, który obraliśmy kilka lat temu i w którym konsekwentnie zmierzamy. Dostęp do informacji, które upublicznimy w roku 2016 jest istotnym elementem przede wszystkim w perspektywie budowy zaufania między lekarzem i pacjentem. Znaczący jest także fakt, że upublicznione dane na temat współpracy między przemysłem farmaceutycznym a przedstawicielami zawodów medycznych pozwalają także pokazać jej prawdziwy wymiar.?
Na istotny aspekt korzyści, jakie dla wszystkich uczestników systemu ochrony zdrowia generuje współpraca środowiska medycznego z przemysłem farmaceutycznym, uwagę zwracali przede wszystkim lekarze. W ich opinii ciężar rozwoju medycyny spoczywa dziś w dużej mierze na przemysłu. Jak wskazywała prof. Janina Stępińska, były Prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, ?Kooperacja ta ma dwa wymiary ? naukowy i edukacyjny. Pozwala lekarzom prowadzić badania, które inaczej byłby niemożliwe. Z kolei granty naukowe to szansa na dzielenie się wiedzą w ramach środowiska medycznego?. Również prof. Jacek Jassem, podkreślał, że ?większość nowych technologii w medycynie pochodzi od firm farmaceutycznych. Około 30-40% osiągnięć naukowych to efekt współpracy z przemysłem i nie ma w tym nic złego?.
Pozytywny wpÅ‚yw współpracy przemysÅ‚u z lekarzami na skuteczność i jakość terapii nie oznacza jednak, że jest ona wolna od konfliktu interesów. Jak zauważyÅ‚a Grażyna KopiÅ„ska z Fundacji im Stefana Batorego, dotyczy on nie tylko przedstawicieli zawodów medycznych, lecz każdego z nas. Jej zdaniem odpowiedziÄ… na wyzwania zwiÄ…zane z wystÄ™powaniem potencjalnego konfliktu interesów nie jest jego caÅ‚kowita eliminacja, lecz ujawnienie – zwÅ‚aszcza w przypadku osób peÅ‚niÄ…cych funkcje publiczne.
?Otwartość leży przede wszystkim w interesie pacjenta ? to on jest najwiÄ™kszym beneficjentem przejrzystoÅ›ci, choć nie zawsze jest tego w peÅ‚ni Å›wiadomy a czasem – jak zauważyÅ‚a prof. StÄ™piÅ„ska – również nie jest na tÄ™ wiedzÄ™ przygotowany?. W opinii prof. Doroty Karkowskiej z Instytutu Praw Pacjenta, czÄ™sto brakuje nam wiedzy, by zrozumieć czym jest transparentność. Jak zauważyÅ‚ dr Grzegorz Makowski w dążeniu do przejrzystoÅ›ci ?nie chodzi o to by wytÄ™pić i wykorzenić współpracÄ™ firm farmaceutycznych z lekarzami lecz przejrzyÅ›cie jÄ… przedstawić?. Zdaniem prof. Jacka Jassema ?bez wzglÄ™du na to czy pacjenci faktycznie korzystać bÄ™dÄ… z udostÄ™pnionych informacji, czy nie, ważne jest to, że bÄ™dÄ… oni mieli szanse je uzyskać. (?) Lekarze muszÄ… pokazać, że pacjent jest zawsze na pierwszym miejscu, a do tego niezbÄ™dna jest przejrzystość?. WtórowaÅ‚ mu dr Andrzej Sawoni, prezes OkrÄ™gowej Izby Lekarskiej w Warszawie, podkreÅ›lajÄ…c, że również z perspektywy lekarza transparentność poprawia komfort i skuteczność leczenia.
Istotnym pytaniem jakie padło w dyskusji był wybór skutecznych metod wprowadzenia standardów transparentności. Wszyscy zgromadzeni paneliści byli zgodni, iż najlepszym możliwym wyjściem są zdecydowane rozwiązania, które wypływać będą z chęci samoregulacji środowiska medycznego i branży farmaceutycznej. Prof. Romuald Krajewski reprezentujący Naczelną Izbę Lekarską, podkreślał duże poparcie środowiska lekarzy dla idei pełnej jawności. Zwrócił jednak uwagę, iż ?regulacje prawne i przepisy poprawiają co prawda sprawozdawczość, nie pogłębiają jednak transparentności?. Podobną opinię wygłosił dr Sawoni, który podkreślał, że ?bardzo restrykcyjne przepisy nie są drogą w dobrym kierunku ? powodują, że gubi się sens przejrzystości?.
KomentujÄ…c wnioski pÅ‚ynÄ…ce z debaty wszyscy eksperci zgodnie podkreÅ›lili, że w otwartym spoÅ‚eczeÅ„stwie nie ma alternatywy dla przejrzystoÅ›ci. ?Transparentność jest nieunikniona, a Å›rodowisko medyczne ma niepowtarzalnÄ… szansÄ™ stanowić awangardÄ™ przejrzystoÅ›ci zarówno przez wÅ‚asne regulacje jak i rozwiÄ…zania przemysÅ‚u farmaceutycznego? ? komentowaÅ‚ prof. Jacek Jassem. ReprezentujÄ…cy INFARMĘ Ewa Grenda – Prezes ZarzÄ…du i Dyrektor Generalny PaweÅ‚ Sztwiertnia podkreÅ›lali, iż zwiÄ™kszenie transparentnoÅ›ci pozwoli na budowÄ™ zaufania miÄ™dzy wszystkimi uczestnikami systemu ochrony zdrowia, a także na rzetelnÄ… i obiektywnÄ… ocenÄ™ wartoÅ›ci tej współpracy.
Panelistami podczas konferencji byli prof. Janina StÄ™piÅ„ska ? konsultant krajowy w dziedzinie intensywnej terapii, prof. Dorota Karkowska z Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej, Grażyna KopiÅ„ska oraz dr Grzegorz Makowski z Fundacji im. Stefana Batorego, prof. Jacek Jassem – GdaÅ„ski Uniwersytet Medyczny, dr Andrzej Sawoni Prezes OkrÄ™gowej Izby Lekarskiej w Warszawie, prof. Romuald Krajewski z Naczelnej Izby Lekarskiej oraz PaweÅ‚ Sztwiertnia ? Dyrektor Generalny INFARMY. Na konferencjÄ™ przybyli także liczni przedstawiciele Å›rodowiska lekarzy, pacjentów oraz organizacji pozarzÄ…dowych.
Kodeks Przejrzystości powstał z inicjatywy Europejskiej Federacji Przemysłu i Stowarzyszeń Farmaceutycznych (EFPIA) i określa zasady udostępniania informacji na temat zakresu i wartości współpracy firm farmaceutycznych ze środowiskiem medycznym. Dokument podpisany został w grudniu 2013 roku a jego postanowienia weszły w życie 1 stycznia 2015 roku. Kodeks przewiduje, że od 2016 roku wszystkie firmy członkowskie, za wiedzą i zgodą przedstawicieli zawodów medycznych, upublicznią wysokość świadczeń związanych ze współpracą, przekazanych w wielu kategoriach, takich jak: wyjazdy na kongresy, udział w wydarzeniach promocyjnych czy wynagrodzenia za wykłady i opinie eksperckie. Dane te publikowane będą na stronach internetowych firm sygnatariuszy.
Meteriały z debaty można obejrzeć na kanale INARMY w serwisie youtube:
https://www.youtube.com/channel/UCYoRozgVAGOfyG_FnZCLpYw
Informacje o Kodeksie Przejrzystośc:
dostarczył infoWire.pl
